Pokok Bismillah sering kali menjadi pilihan di kalangan masyarakat umum bagi tujuan pelbagai jenis rawatan. Salah satu daripada pokok herba yang mempunyai pelbagai jenis khasiat. Ia sering digunakan dalam rawatan untuk meredakan demam kuning, melegakan sakit perut, merawat bisul dan kayap, meningkatkan kesuburan wanita. Penggunaan pokok herba mampu mengurangkan kebergantungan kepada rawatan dan ubatan moden yang diketahui mempunyai kesan sampingan kepada kesihatan masyarakat.
Klasifikasi
Family: Asteraceae
Genus: Vernonia
Species: Amygdalina delile
Nama Saintifik
Vernonia amygdalina delile
Nama lain
Sambung nyawa (Pulau Pinang, Kedah), sambung hayat (Kedah), ketum hijau (Pahang), Ketum Cina (Negeri Sembilan), Bismillah (Kelantan, Terengganu, Pahang), Pokok bistila (Kelantan)
habitat
Tumbuhan ini tumbuh liar di kebanyakan negara Afrika Tropika. Di Semenanjung Malaysia, tumbuhan ini ditanam di kawasan perumahan
sifat
Tumbuhan renek yang boleh mencapai ketinggian sehingga 10 m . jenis batang bercabang, bewarna kelabu-perang, licin, batang muda berbentuk bersegi, permukaan pubesen,
Daun tersusun secara bersalang seli, berbentuk ovat, hujung daun berbentuk hampir akut, tepi daun hampir licin, bergigi halus.
Jambak bunga pada terminal, bersifat pubesan, berwarna hijau. Buah pokok bismillah jenis aken dengan 10 lekuk, berwarna perang-hitam.
cara pembiakan
Keratan batang
Penemuan dan kajian saintifik/akademik
Terdapat lebih 30 bahan aktif di dalam daun bismillah. Flavanoids, saponins, steroid merupakan bahan aktif utama yang hadir..
Daun bismillah mempunyai aktiviti anti-oksidan, anti-radang dan anti-kanser. Kandungan vernadalol yang tinggi dari ekstrak daun bismillah digunakan sebagai anti-mikrobial, anti-tumor dan anti-plasmodial.
Tannins, alkaloids yang ada dalam pokok bismillah digunakan untuk mematikan parasit. Kajian yang dilaporkan menunjukkan daun bismillah efektif bagi melawan jangkitan nematods.
Ingredien Aktif
Ingredien aktif wujud seperti alkaloids, terpenes, flavanoids, phenolic acid, steroids, saponin, coumarins
Farmakologi Tradisional pokok bidara
Dalam perubatan tradisional, pokok bismillah digunakan untuk merawat bisul dan kayap, melegakan sakit perut, meredakan demam kuning, mandian bagi ibu selepas bersalin, merawat gout, mengawal tekanan darah dan aras glukosa dalam darah, rawatan komplemen kepada masalah jantung dan ketumbuhan payudara.
Negara Afrika banyak menggunakan daun bismillah untuk merawat demam, meningkatkan kesuburan bagi wanita, merawat jangkitan parasit, demam thypoid, kulit terbakar,kencing manis, jangkitan virus dan bakteria, masalah kegagalan buah pinggang, hepatitis, ekzema, anemia, merawat luka. Daun bismillah digunakan untuk meningkatkan penghasilan susu badan bagi ibu.
Cara guna (perubatan traditional)
Merawat kayap
Bunga pokok bismillah dicampurkan dengan umbut daun palas, bunga keludup, bunga kemunting, bunga pake, pucuk buasir, daun sirih, dan isi pinang. Kesemua bahan ditumbuk dan disapukan pada tempat terkena kayap (Terengganu)
Merawat bisul
Tujuh helai daun bismillah ditumbuk dan ditempelkan di bahagian bisul (Kedah)
Meredakan demam kuning
Keseluruhan pokok bismillah, pokok dukung anak dan pokok ketumbit dibasuh sehingga bersih. Ramuan direbus bersama-sama sedikit halba sehingga mendidih. Air rebusan dijadikan mandian pada waktu pagi tiga hari berturut-turut (Kelantan)
Merawat gout
Dua helai daun bismillah direndam di dalam secawan air panas. Air dibiarkan suam dan diminum dua kali sehari pada waktu pagi dan malam (Kedah)
Mengawal tekanan darah
Cara 1
Beberapa helai daun bismillah direndam di dalam air panas dan diminum selepas dibiarkan suam (Kedah, Pahang)
Cara 2
Tiga helai daun bismillah direndam di dalam air panas dan biarkan suam. Minum sehari sekali selama tiga hari (Perak, Terengganu)
Cara 3
Daun bismillah dijadikan ulam-ulaman (Terengganu)
Rawatan komplemen kepada masalah jantung
Tiga helai daun bismillah direndam di dalam air panas dan dibiarkan semalaman. Air diminum sehari sekali selama tiga hari (Perak)
Kesan sampingan
Tiada kesan sampingan yang dilaporkan setakat ini.
Sumber Rujukan
Khazanah Perubatan Melayu Tumbuhan Ubatan, Jilid 2, Nik Musa’adah Mustapha et al., Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia (FRIM)